اتریوم یک پلتفرم متن باز بلاکچینی‌ست که توسط آن می‌توان قراردادهای هوشمند را ایجاد کرده و به مرحله اجرا درآورد. توکن اتر، رمزارز بومی بلاکچین اتریوم است. بسیاری از کاربران این دو را با یکدیگر اشتباه گرفته و معمولاً از واژه اتریوم به جای اتر (ETH)، استفاده می‌کنند.

خلاصه‌ای از تاریخچه اتریوم

اتریوم برای اولین بار در سال ۲۰۱۳ توسط یک برنامه‌نویس و یکی از مؤسسان Bitcoin Magazine با نام ویتالیک باترین (Vitalik Buterin)، با انتشار یک وایت پیپر معرفی شد. ویتالیک معتقد بود که بیتکوین و بلاکچین می‌توانند از نرم‌افزارهای مختلف برای اهداف مالی استفاده کنند. افراد زیادی در توسعه اتریوم نقش داشته‌اند که از مهم‌ترین و شناخته‌شده‌ترین آن‌ها می‌توان به Gavin WOOD و Charles Hoskinson اشاره کرد.

اتروم در سال ۲۰۱۴ با برگزاری کمپین crowdfunding، توانست مبلغ ۱۸ میلیون دلار جمع‌آوری کند که موفق‌ترین پروژه در زمان خود بود.

هک DAO یکی از مهم‌ترین اتفاقاتی بود که از اول پیدایش اتریوم تاکنون رخ داده است. بیش از ۵۰ میلیون دلار در این اتفاق توسط یک هکر به سرقت رفت. بعد از این اتفاق که در سال ۲۰۱۶ به وقوع پیوست، یک فورک در بلاکچین اتریوم به وجود آمد که طی آن اتریوم کلاسیک (ETC) به فعالیت در زنجیره اصلی ادامه داده و اتریوم (ETH) در یک زنجیره جدید فعالیت خود را آغاز کرد.

بلاکچین اتریوم

اتریوم به وسیله ایجاد ارتباط بین شبکه‌ای از کامپیوترها در سراسر دنیا کار می‌کند. به کمک این شبکه بزرگ، می‌توان ایده ایجاد و انعقاد قراردادهای هوشمند را عملی کرد. به صورت تئوری و بر روی کاغذ، این قراردادها (به خاطر استفاده از بلاکچین) غیرقابل نفوذ و دست‌کاری است و امکان استفاده از آن‌ها بدون نیاز به شخص ثالث (واسطه) وجود دارد.

در حال حاضر بلاکچین اتریوم از روش اثبات کار به منظور تأمین امنیت و تائید تراکنش‌های شبکه استفاده می‌کند. اساس کار این روش شبیه به نحوه کار بیتکوین است. استفاده از این روش، به کل افرادی که از شبکه اتریوم استفاده می‌کنند امکان می‌دهد که اطلاعات موجود را بر اساس توافقات قبلی در بلاکچین اتریوم ثبت کنند و به این ترتیب از حملات مشخصی که معمولاً در پلتفرم‌های اقتصادی و مالی رخ می‌دهد جلوگیری کنند.

اخیراً تغییراتی در نحوه کارکرد بلاکچین اتریوم در حال شکل‌گیری است.

مقیاس‌پذیری، یکی از مشکلات شناخته شده در پلتفرم‌های بلاکچینی ست. اتریوم درصدد است که با تغییر روش مکانیسم اجماع خود از اثبات کار (BTC) به اثبات سهام (ETH)، این مشکل را تا حد زیادی حل کند. این آپدیت که تاکنون تنها بخشی از آن تاکنون انجام شده با نام اتریوم ۲.۰ (Ethereum 2.0) شناخته شده است. البته توضیح کامل این موضوع، از حوصله این مطلب خارج است و در یک مقاله جداگانه به آن خواهیم پرداخت.

قراردادهای هوشمند اتریوم

به زبان ساده یک قرارداد هوشمند، از چند خط کد تشکیل شده که در بلاکچین اتریوم کار می‌کند. به این کدها قرارداد (کانترکت) گفته می‌شود. علت این موضوع این است که این کدها دارایی‌های ارزشمندی مثل اتر و سایر دارایی‌های دیجیتالی را کنترل می-کنند. اجرای قراردادهای هوشمند، به وسیله ماشین مجازی اتریوم (EVM) انجام می‌شود. قراردادهای هوشمند دقیقاً به همان صورتی که برنامه‌ریزی‌شده‌اند کار می‌کنند. به همین دلیل، امکان تقلب در آن تا حد زیادی کاهش می‌یابد. این قراردادها همچنین، به صورت خودکار به مرحله اجرا درمی‌آیند. زبان برنامه‌نویسی قراردادهای هوشمند سالیدیتی (Solidity) است.

برای درک مطلب، می‌توانید یک ماشین اتوماتیک فروش را در نظر بگیرید که محصول موردنیاز مشتری را بعد از دریافت پول به او ارائه می‌کند. نحوه عملکرد این ماشین یک بار برنامه‌ریزی شده و سپس به صورت خودکار، وظیفه خود را انجام می‌دهد. در واقع برای این موضوع نیازی به وجود اپراتور نیست. از یک نگاه دیگر عملکرد اتریوم مثل اینترنت است. با این تفاوت که برای توافقات و ثبت اطلاعات تراکنش در بلاکچین اتریوم، نیازی به یک سرور مرکزی نیست.

توکن/رمزارز اتر (ETH)

استفاده از ماشین‌های استخراج برای انجام محاسبات سنگین موردنیاز در بلاکچین و قدرت بخشیدن به نرم‌افزارهای غیرمتمرکز، فرآیندی پیچیده و هزینه‌بر است.

رمزارز اتر (ETH)، توکن بومی بلاکچین اتریوم است که جهت انگیزه دادن به توسعه‌دهندگان و استخراج‌کنندگان مورد استفاده قرار می‌گیرد. دریافت توکن اتر به عنوان پاداش به برنامه‌نویسان و توسعه‌دهندگان باعث حفظ سلامت در کارکرد کل شبکه می-شود. از رمزارز اتر می‌توان در بسیاری از نرم‌افزارهای تجاری و شخصی استفاده نمود. توسعه-دهندگان برای استفاده و ایجاد اپلیکیشن‌های اتریوم و کاربران برای استفاده از اپلیکیشن‌های توسعه‌دهندگان، نیازمند پرداخت از طریق اتر (ETH) می‌باشند.

اتریوم بستری برای برگزاری ICO

عرضه و فروش اولیه توکن به صورت خلاصه ICO نامیده می‌شود. شرکت در یک ICO را می‌توان به‌نوعی، امضاء یک قرارداد دانست که در آن مشارکت‌کنندگان در یک ICO، در قبال مبلغ سرمایه‌گذاری خود، توکن دریافت می‌کنند. به این ترتیب آن‌ها از ایده اولیه یک استارت‌آپ حمایت می‌کنند و در واقع با شرکت در ICO مراتب رضایت خود را اعلام می‌کنند. در صورتی-که یک پروژه بتواند به موفقیت چشمگیری دست یابد ارزش توکن‌های آن، افزایش‌یافته و به این ترتیب به مشارکت‌کننده‌ها سود قابل‌توجهی تعلق می‌یابد.

اتریوم محبوب‌ترین پلتفرم ایجاد و مبادلات توکن‌های بلاکچینی ست. هر فردی از هر نقطه دنیا می‌تواند از بلاکچین اتریوم برای تولید، خریدوفروش توکن استفاده نماید. از همین رو، برگزاری ICO در بلاکچین اتریوم را می‌توان یک رویداد جهانی دانست. البته در کنار این موضوع باید در نظر داشت که برخی از کشورها مثل آمریکا و چین محدودیت‌های قانونی زیادی را برای مشارکت شهروندان خود به وجود آورده‌اند. با این حال برگزاری ICO همچنان یکی از محبوب‌ترین روش‌های سرمایه‌گذاری بر روی ایده‌هایی ست که تا قبل از ظهور بلاکچین امکان‌پذیر نبوده است.

کیف‌پول اتریوم

کیف‌پول اتریوم، نرم‌افزاری ست که به کاربر امکان می‌دهد از رمزارز اتر (ETH) و سایر رمزارزهای ایجاد شده در بستر اتریوم که از استاندارد ERC-20 در قراردادهای هوشمند اتریوم استفاده می‌کنند، نگهداری کند. رمزارزهایی که از این استاندارد استفاده می‌کنند، در واقع یک توکن یا رمزارز مستقل نیستند و هیچ‌یک از آن‌ها بلاکچین مستقل ندارند. این توکن‌ها از بلاکچین اتریوم برای مبادلات خود استفاده می‌کنند.

حدود ۸۰ درصد از توکن‌ها و رمزارزهای مارکت، یک قرارداد هوشمند هستند که در بلاکچین اتریوم تشکیل شده و از آن برای انجام مبادلات خود بهره می‌برند؛ بنابراین، با داشتن یک کیف‌پول اتریوم می‌توان بسیاری از توکن‌ها را مبادله نمود. از شناخته‌شده‌ترین کیف‌پول‌های اتریوم می‌توان به MetaMask، imToken و TrustWallet اشاره کرد.

لیست نسبتاً کاملی از کیف‌پول‌های اتریوم را می‌توانید از طریق این پیوند مشاهده نمایید.

چگونه اتریوم بخریم؟

اول از همه باید توجه داشته باشیم که چیزی که کاربر به دنبال آن است، توکن و رمزارز “اتر ” است. همان‌طور که گفته شد اتریوم نام یک پلتفرم بلاکچینی ست که قابل خریدوفروش نیست. برای خرید اتر (ETH) می‌توان به روش‌های مختلفی اقدام نمود.

در ابتدا باید بدانید که راه‌های خرید، فروش و مبادلات رمزارزها بر اساس قوانین کشورهای مختلف، با یکدیگر متفاوت است. این صفحه مشخص از وب‌سایت Ethereum.org به کاربر این امکان را می‌دهد که بعد از تعیین نقطه جغرافیایی محل سکونت خود، راه‌های خرید رمزارز اتر را بررسی کند.

اگر شما جزو افرادی هستید که به ارزهای رایج معتبر دنیا (مثل دلار، یورو و پوند) دسترسی دارید، خرید اتر و سایر رمزارزها برای شما به مراتب ساده‌تر است. در حال حاضر امکان خرید اتر از طریق اکسچنج‌های بزرگی مثل Coinbase، Gemini و Binance به راحتی وجود دارد. همچنین اخیراً کاربران می‌توانند با استفاده از حساب پی پل خود به صورت مستقیم و بدون واسطه، BTC و ETH تهیه نمایند.

افرادی که علاقه‌ای به استفاده از صرافی‌های متمرکز ندارند، می‌توانند از نرم‌افزارهای نامتمرکز (DEX) استفاده کنند. برای این-کار ابتدا لازم است که یک کیف‌پول نصب کنید. برای شروع می‌توانید از MetaMask و یا imToken استفاده نمایید.

اما اغلب کاربران ایرانی، به ارزهای معتبر جهانی دسترسی نداشته و متأسفانه برای استفاده از صرافی‌های بزرگی مثل بایننس دچار مشکل هستند. از سوی دیگر، قوانین جاری شرایط مبهمی را برای انجام معاملات از طریق صرافی‌های متمرکز داخلی به وجود آورده است؛ اما جای نگرانی نیست. در حال حاضر اکسچنج های زیادی در ایران مشغول فعالیت هستند که توانسته‌اند نیاز تعداد زیادی از کاربران را مرتفع سازند. گزارش جامعی توسط تیم تحقیقاتی کوین ایران در تاریخ ۲۲.۱۰.۲۰۲۰ صورت گرفته که در آن ۴ صرافی برتر ایرانی امتیازبندی و معرفی ‌شده است. این کار پژوهشی، یک بررسی نسبتاً کامل از کمیت و کیفیت سرویس‌های موجود در صرافی‌های مذکور را به کاربر ارائه می‌کند. استفاده از LocalEtherum نیز می‌تواند جهت خرید این رمزارز برای کاربران ایرانی مفید واقع شود.

جمع‌بندی

بلاکچین اتریوم، بستر ایجاد قراردادهای هوشمند و نرم‌افزارهای نامتمرکز است. بلاکچین اتریوم، یک پلتفرم نامتمرکز است که با استفاده از آن می‌توان، بدون نیاز به واسطه به سطح وسیعی از مبادلات در سراسر دنیا دست یافت. ایده اتریوم برای اولین بار توسط Vitalik Buterin در سال ۲۰۱۳ معرفی شد. در حال حاضر اتریوم بزرگ‌ترین میزبان قراردادهای هوشمند و اپلیکیشن‌های نامتمرکز در حوزه بلاکچین است.

توکن اتر، رمزارز مورد استفاده در بلاکچین اتریوم است که به عنوان مشوق و در نقش یک واسطه مبادلاتی برای کل شبکه اتریوم مورد استفاده قرار می‌گیرد. هزینه محاسباتی موردنیاز در بلاکچین اتریوم برای انعقاد قراردادهای هوشمند از طریق توکن اتر پرداخت می‌شود. این رمزارز در حال حاضر رتبه دوم مارکت رمزارزها را به خود اختصاص داده است. برای نگهداری و انتقال رمزارز اتر و سایر رمزارزهای مورد استفاده در بلاکچین اتریوم، می‌توانید از کیف‌پول‌های استاندارد و شناخته‌شده‌ای مثل MetaMask، imToken و TrustWallet استفاده نمایید.

ساکنین اکثر کشورهای دنیا می‌توانند از اکسچنج‌های متمرکز بزرگی مثل Coinbase و Binance برای خرید اتر و سایر رمزارزها استفاده کنند؛ اما این امکان برای کاربران ایرانی وجود ندارد و خطر مسدود شدن حساب کاربری افراد ایرانی که در حال حاضر از پلتفرم‌هایی مثل بایننس استفاده می‌کنند، زیاد است. اخیراً گزارشی در کوین ایران منتشر شده که به معرفی و مقایسه چند صرافی برتر ایرانی می‌پردازد. مطالعه این گزارش به شما در انتخاب یک صرافی مناسب برای خرید اتر کمک خواهد کرد.

منابع:

Thestreet

ethereum.org

skalex.io

Investopedia