رمز ارز چیست؟ چگونه رمز ارز بخریم؟

شاید اولین سوالی که در هنگام آَشنا شدن با رمزارزها به ذهن می‌رسد، این باشد که به راستی رمز ارز (کریپتوکارنسی) چیست و چه تفاوتی با پول‌های دیجیتالی دارد. یا به بیان دیگر یک ارز دیجیتالی چه ویژگی‌هایی باید داشته باشد تا بتوان آن را کریپتوکارنسی و یا رمزارز نامید. بسیاری از افراد پس از آَشنا شدن با رمزارزها و گذشته هیجان‌انگیز آن‌ها تصمیم می‌گیرند که از یک نوع رمز ارز مانند بیت کوین BTC و یا اتر Eth  مقداری تهیه کنند. در این گزارش می‌خواهیم به این سوال جواب بدهیم که رمزارز به راستی چیست و چگونه می‌توان آن را تهیه کرد. پس از خواندن این مقاله برای تمامی سوال‌های زیر پاسخ خواهید داشت.

-رمز ارز چیست؟
-مهم‌ترین ویژگی‌های یک رمزارز چیست؟
-مشکل قانون‌گذاری برای رمزارزها
-نحوه قانون‌گذاری و ایجاد استاندارد برای رمزارزها
-لزوم مسئولیت‌پذیری کاربران
-چگونه رمزارز بخریم؟
-مبادلات نظیربه‌نظیر (بدون واسطه)
-انجام مبادلات از طریق اکسچنج‌ها و صرافی‌های متمرکز (با واسطه)

رمز ارز چیست؟

رمز ارز (کریپتوکارنسی) یک دارایی دیجیتالی و یا شکل جدیدی از پول است که معمولا برای انجام مبادلات بدون واسطه مورد استفاده قرار می‌گیرد و از فناوری رمزنگاری برای اجرایی کردن تراکنش‌ها و همچنین ایجاد امنیت در آن‌ها بهره می‌برد. اطلاعات این دارایی در یک دفتر کل به نام لجر (ledger) ثبت می‌گردد. واژه «رمزارز» که معادل فارسی کریپتوکارنسی بوده، برای اولین بار توسط کوین ایران، قدیمی‌ترین و معتبرترین رسانه فعال در حوزه رمزارزها و بلاکچین، مورد استفاده قرار گرفت.

رمز ارز ها عموماً به صورت فیزیکی و در اشکال مختلف و شناخته شده پول (مانند ارزهای رایج کشورها) وجود ندارند. یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های رمز ارزها این است که یک بانک یا سازمان متمرکز در به وجود آوردن و کنترل آن‌ها نقشی ندارند. یک رمزارز با استفاده از تکنولوژی دفتر کل توزیع (DLT) کار می‌کند که اصطلاحا بلاکچین نامیده می‌شود.

اولین و شناخته‌شده‌ترین رمزارز دنیا بیتکوین است. بعد از اینکه بیتکوین با محبوبیت و استقبال قابل‌توجهی مواجه شد رمزارزهای دیگری مانند لایتکوین، دش، مونرو و اتریوم با ارائه ویژگی‌های جدید و برای کسب سهمی از بازار رمزارزها به وجود آمده و به سرعت ارتقاء یافتند. در حال حاضر اطلاعات بیش از ۸ هزار رمزارز در پایگاه کوین مارکت کپ موجود است.

مهم‌ترین ویژگی‌های یک رمزارز چیست؟

مهم‌ترین ویژگی‌های رمزارزها عبارتند از:

– ویژگی عدم نیاز به اعتماد
– ویژگی عدم امکان دستکاری و یا حذف اطلاعات
– ویژگی عدم تمرکز

تفکیک این ویژگی‌ها به خاطر درهم‌تنیدگی معنای آن‌ها کار ساده‌ای نیست. استفاده رمزارزها از فناوری بلاکچین باعث می‌شود کاربران از قابلیت‌هایی بهره‌مند شوند که تا قبل از ظهور رمزارزها غیرممکن بود. از همین جهت معمولا رمزارزها به عنوان نقطه مقابل ارزهای رایج (فیات) شناخته می‌شوند. تا قبل از به وجود آمدن رمزارزها، برای انجام مبادلات به بانک‌ها و سایر نهادهای مالی احتیاج  بود. در واقع این نیاز وجود داشت که مردم به آن‌ها اعتماد کنند. این مسئله، قدرتی انحصاری در اختیار این مراکز قرار می‌داد. همین موضوع باعث میشد که اطلاعات کاربران در معرض سانسور، دستکاری و حذف قرار گیرد. از آنجایی که هیچ رقیبی برای این نهادهای مالی متمرکز وجود نداشت، خطر نادیده گرفته شدن و حذف اطلاعات به صورت بالقوه وجود داشت.

در سال ۲۰۰۹ و با آغاز به کار بیتکوین، زمینه مدیریت پول و سرمایه توسط افرادی که خود مالکین واقعی سرمایه هستند، فراهم شد. هرچند که ویژگی‌های ذکر شده را نمی‌توان به تمام رمزارزها نسبت داد، با این حال پتانسیل ایجاد شده در این مقوله به اندازه‌ای گسترش یافت که در حال حاضر ارزش مارکت رمزارزها به بیش از یک تریلیون (هزار میلیارد) دلار رسیده است. هر روز کاربران، موسسات و نهادهای اقتصادی از سراسر دنیا به این بازار روی آورده و اخبار مربوط به رمزارزها بیش از هر زمان دیگری به چشم می‌خورد.

اگر شما هم یکی از افرادی هستید که با این مقوله آشنا و به آن علاقه‌مند شده‌اید، احتمالا مشتاق به فعالیت در این زمینه خواهید بود. برای شروع به فعالیت در این موضوع ابتدا باید کمی رمز ارز تهیه نمایید. اما قبل از اینکه بدانیم چگونه باید رمزارز بخریم، باید با نحوه برخورد قوانین با موضوع رمزارزها آشنایی داشته باشیم.

مشکل قانون‌گذاری برای رمز ارزها

با گذشت یک دهه از فعالیت رمزارزها، در اکثر کشورهای دنیا هنوز اطلاعات روشنی برای نحوه برخورد یا انطباق رمز ارزها با قوانین دیده نمی‌شود. بخشی از این مسئله به این واقعیت برمی‌گردد که طراحی رمز ارزها طوری‌ست که به دولت‌مردان و قانون‌گذاران اجازه دخالت نمی‌دهند. همانطور که پیشتر گفته شد، اطلاعات مربوط به تراکنش‌ها در بلاکچین ثبت می‌شود و یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های بلاکچین عدم امکان دستکاری و حذف و یا حتی کنترل این اطلاعات توسط یک سازمان یا نهاد متمرکز است. در واقع کارایی اصلی رمز ارزها این است که کنترل دارایی و سرمایه کاربر را در اختیار همان کاربر (مالک آن) قرار دهد. از همین رو، این طبیعی‌ست که قانون‌گذاران نیز برای ورود به حوزه‌ای که کنترلی بر آن ندارند، علاقه‌ای از خود نشان ندهند.

نحوه قانون‌گذاری و ایجاد استاندارد برای رمز ارزها

باید توجه داشت که مطرح کردن موارد ذکر شده، به این معنا نیست که رمز ارزها بدون قانون هستند؛ بلکه به این معناست که بخش بزرگی از قوانین و استانداردهای لازم در داخل پروتکل (بلاکچین) مربوط به هر رمز ارز، تدوین و اجرا می‌شود. به همین دلیل زمانی که یک ویژگی به شکل کد در پروتکل یک رمز ارز ثبت می‌شود، هیچکس قادر به دستکاری قوانین و اطلاعات ثبت شده نخواهد بود. در موارد استثناء و در صورت نیاز به ایجاد اصلاحات در یک پروتکل رمز ارزی، این تغییرات معمولا در قالب رای‌گیری به صورت شفاف توسط توسعه‌دهندگان و مالکین یک رمز ارز صورت می‌گیرد. هر چند این روش ممکن است که با مشکلاتی همراه باشد، اما بسیار منصفانه به نظر می‌رسد و هر بار با شکل‌گیری ایده‌های جدید، از سطح مشکلات قبلی کاسته می‌شود.

لزوم مسئولیت‌پذیری کاربران

با توجه به توضیحات فوق می‌توانیم دریابیم که چرا مهم‌ترین وظیفه افراد در استفاده از رمز ارزها، مسئولیت‌پذیری‌ست. آنچه که در اینجا اهمیت دارد دانستن این نکته است که رمز ارزها سعی در حذف و به حداقل رساندن واسطه‌ها دارند. در این روش بانکی برای مدیریت منابع مالی افراد وجود ندارد. بنابراین هر کسی مسئولیت تهیه، تبادل و محافظت از سرمایه خود را به عهده دارد. اکنون که با مسئولیت خود در کار با رمز ارزها آشنا شدیم، می‌توانیم برای خرید اقدام نماییم.

بیشتر بخوانید: مدیریت سرمایه در بازارهای مالی – بازار رمزارزها

چگونه رمز ارز بخریم؟

در یک تقسیم‌بندی کلی، مبادلات رمز ارزها شامل دو بخش می‌شود. بخش اول مبادلات نظیر به نظیر (بدون واسطه) است و بخش دوم انجام مبادلات از طریق اکسچنج‌ها و صرافی‌های متمرکز است. در روش اول، مسئولیت تمام مراحل (از افتتاح حساب تا خارج کردن پول از حساب کاربری) کاملا به عهده کاربر بوده و هیچ مسئولیتی متوجه بقیه افراد نیست. در روش دوم، مسئولیت بررسی حساب کاربران و مواردی مثل پولشویی و سایر استفاده‌های غیرقانونی، به عهده اکسچنج و صرافی مورد نظر است.

مبادلات نظیر به نظیر (بدون واسطه)

برای خرید و فروش رمز ارز به صورت نظیر به نظیر (فرد به فرد بدون واسطه)، می‌توان از سرویس‌هایی مثل LocalBitcoins و LocalEtherum استفاده نمود. سرویس‌های Paxful (Global) و Hodl Hodl نیز از ویژگی نظیر به نظیر استفاده می‌کند. انجام مبادلات از طریق پلتفرم‌های نظیر به نظیر، تقریبا بدون هزینه و بدون لزوم انجام احراز هویت صورت می‌پذیرد. توجه داشته باشید که استفاده از این سرویس‌ها ممکن است با چالش‌هایی نیز همراه باشد. به عنوان مثال، با توجه به اینکه انجام احراز هویت در این پلتفرم‌ها اجباری نیست، هر فردی قادر به خرید و فروش رمز ارز خود است. بنابراین در صورتی که رمز ارز یا ارز رایج کشور را از فردی تهیه کنید که به صورت غیرقانونی آن را کسب کرده، ممکن است این مسئله (بعد از انجام مبادله) تبدیل به یک مشکل جدی و در نهایت مسدود شدن حساب بانکی و یا حساب کاربری شما شود. همانطور که قبلا توضیح داده شد، مسئولیت وجوه دریافتی و پرداختی در این روش کاملا به عهده کاربر است.

مزایای استفاده از پلتفرم‌های نظیر به نظیر:

– انجام احراز هویت، در پلتفرم‌های نظیر به نظیر ضرورتی ندارد.
– دارایی کاربر در اختیار خود اوست، بنابراین مشکل هک شدن (که معمولا صرافی‌های متمرکز با آن مواجه هستند) وجود ندارد.

معایب پلتفرم‌های نظیر به نظیر:

– منابع مالی برای کاربران نامشخص است. بنابراین ممکن است مشکلات متعددی (بعد از انجام مبادله) برای کاربران به وجود آید.
– ثبت سفارشات (در مقایسه با صرافی‌های متمرکز) بسیار محدود است. بنابراین ممکن است انجام یک معامله مدت‌ها زمان ببرد.

بیشتر بخوانید: تحلیل تکنیکال و بررسی انواع شاخص‌های معامله در بازار رمزارزها

انجام مبادلات از طریق اکسچنج‌ها و صرافی‌های متمرکز (با واسطه)

خرید و فروش رمز ارزها می‌تواند بر اساس قوانین داخلی کشورها متفاوت باشد. در این بخش افراد به دو گروه عمده تقسیم می‌شوند. گروه اول افرادی هستند که به واحدهای ارزی معتبر دنیا (مثل دلار، یورو و پوند) دسترسی دارند. گروه دوم افرادی هستند که به خاطر عدم دسترسی به ارزهای معتبر به دلایلی مثل تحریم‌ها (مثل کاربران ایرانی داخل کشور)، با محدودیت‌های خاصی مواجه هستند. یک موضوع مشترک برای هر دو گروه، لزوم انجام مراحل احراز هویت برای کاربران است. قوانین مربوط به احراز هویت برای مطابقت با قوانین شناخت مشتری (KYC) و قوانین ضد پولشویی (AML) به صورت مشترک در تمام دنیا وجود دارد.

گروه اول:

یکی از بزرگترین اکسچنج‌های معتبر دنیا Coinbase است. این اکسچنج از دبیت/کردیت کارت، پی پل و انتقال مستقیم از حساب بانکی کاربران پشتیبانی می‌کند. با این حال کاربران کوین بیس اغلب از کشورهای اروپایی و استرالیایی و آمریکای شمالی تشکیل می‌شوند و کاربرانی که در نقاط دیگری از دنیا هستند، امکان استفاده از این صرافی را ندارند.

اکسچنج‌هایی مثل Coinmama، Cex.io، Bitstamp و Kriptomat نیز از شناخته‌شده‌ترین صرافی‌های بزرگ دنیا هستند که امکان خرید و فروش و مبادلات رمز ارزها را برای گروه اول (افرادی که به ارزهای رایج و معتبر دنیا دسترسی دارند) فراهم کرده‌اند. این اکسچنج‌ها از قدمت و امنیت بالایی بهره‌مند بوده و بین طرفداران رمز ارزها از محبوبیت قابل‌توجهی برخوردار هستند.

یکی دیگر از راه‌های خرید رمز ارزها (در بیشتر موارد بیتکوین) برای گروه اول استفاده از ATM است. کاربران علاقه‌مند به رمز ارزها با استفاده از این نقشه می‌توانند نزدیک‌ترین ATM موجود را در حوالی خود شناسایی کرده و از این طریق رمز ارز مورد نظر خود را خریداری کنند.

گروه دوم:

درگروه دوم لیستی از کشورها وجود دارد که عمدتا به خاطر تحریم‌های بین‌المللی، امکان استفاده از اکسچنج‌های بزرگ و مطرح دنیا برای آن‌ها وجود ندارد. متاسفانه کشور ما نیز در همین لیست قرار دارد و به همین دلیل استفاده از این پلتفرم‌ها برای اغلب کاربران ایرانی (ساکن در ایران) غیرممکن و برای برخی از ایرانیان (خارج از کشور)، با محدودیت‌های فراوان همراه است.

هر چند که در حال حاضر با توجه به قوانین موجود در کشور ما شرایط مشخصی برای نحوه فعالیت در این حوزه مشخص نشده، اما خرید و فروش رمز ارزها بلامانع است. خوشبختانه، اخیرا گزارش جامعی توسط تیم تحقیقاتی کوین ایران برای امتیازبندی بین صرافی‌های رمز ارزی ایرانی، تهیه شده که می‌تواند برای کاربران بسیار مفید باشد. این تحقیق و پژوهش که در تاریخ ۲۲.۱۰.۲۰۲۰  منتشر شده، بهترین صرافی‌های رمز ارزی ایرانی را به لحاظ کمی و کیفی مورد ارزیابی قرار داده و به کاربران معرفی می‌کند.

بیشتر بخوانید: بهترین صرافی رمز ارز ایرانی کدام است؟ مقایسه تخصصی زمستان ۱۴۰۰

در بیشتر مواقع، استفاده از صرافی‌های متمرکز برای خرید و فروش رمز ارزها، گزینه مناسبی برای کاربران است. استفاده از صرافی‌های متمرکز نیز مزایا و معایب خود را دارد.

مزایای استفاده از صرافی‌های متمرکز:

– هزینه‌های انجام مبادلات بسیار کم و در بیشتر مواقع کمتر از ۱ درصد است.
– استفاده از اکسچنج‌های متمرکز، کاربر را از شناخت افرادی که با آن‌ها در حال مبادله هستند بی‌نیاز می‌کند.
– در حال حاضر سرعت انجام مبادلات در صرافی‌های متمرکز (در مقایسه با پلتفرم‌های نظیر به نظیر) بسیار بیشتر است.

معایب صرافی‌های متمرکز:

– انجام احراز هویت ضروری بوده و این پروسه ناگزیر است.
– زمانی که از یک صرافی متمرکز استفاده می‌کنید، دارایی شما در اختیار همان صرافی است.
– مانند هر نهاد مالی متمرکز دیگر، صرافی‌های متمرکز رمز ارزی همواره با خطر هک شدن مواجه هستند.

بر اساس آنچه که در این نوشته مطرح شد، رمز ارزها نوعی دارایی دیجیتالی رمز نگاری‌شده هستند که امکان مبادلات مستقیم بین افراد را فراهم کرده و وابستگی کاربران به واسطه‌ها را تا حد قابل‌توجهی کاهش می‌دهد. برای خرید رمز ارزها می‌توان به دو روش نظیر به نظیر و خرید از طریق صرافی‌های متمرکز اقدام نمود. هر یک از روش‌های ذکر شده، مزایا و معایب مخصوص به خود را دارد که بهتر است قبل از اقدام به خرید، به آن‌ها توجه کنید.

نظر شما خواننده محترم نسبت به این مطلب چیست؟ به عنوان یک کاربر و یک فرد علاقه‌مند، کدام شیوه خرید را برای خود مناسب می‌دانید و دلیل آن چیست؟