اصول تحلیل تکنیکال بر پایه مهم‌ترین شاخص­‌های معامله قرار گرفته است. مفاهیم کلیدی در شاخص‌­های معاملاتی و تحلیل تکنیکال از بخش‌­های کلیدی ترید رمزارزها به شمار می­‌رود. این مقاله به شناخته­‌شده‌­ترین و مهم‌ترین شاخص­‌های ارز دیجیتال و رمزارزها اختصاص دارد. لذا برای آشنایی با انواع شاخص­‌های معامله در بازار رمزارزها تا پایان این نوشته همراه ما باشید.

اندیکاتور تحلیل تکنیکال

اندیکاتورهای تکنیکال پارامترهای محاسباتی مربوط به ابزار اقتصادی را انجام می­‌دهند. این محاسبات ممکن است بر مبنای قیمت، حجم، دیتای آن­چین، نرخ بهره، پارامترهای سوشال و یا حتی اندیکاتورهای دیگر باشد. همان‌طور که قبلا نیز اشاره شد، تحلیل تکنیکال بر اساس این پیش فرض قرار می­‌گیرد که الگوهای قبلی قیمت، ممکن است نمایش‌گر روندهای قیمت­ در آینده باشد. از همین جهت افرادی که از تحلیل تکنیکال استفاده می‌­کنند، می‌­توانند از اندیکاتورهای مشخصی برای تشخیص نقاط ورود و خروج بر روی چارت بهره ببرند. برخی از اندیکاتورها، از متدهای چندگانه استفاده می­‌کنند. این موضوع شامل نمایش ترندهای پیش رو در آینده (leading indicators)، تایید الگویی که در حال حاضر شکل گرفته (lagging indicators) و یا مشخص کردن رویدادها در یک زمان مشخص (coincident indicators) باشد.

اندیکاتورهای leading و lagging

اندیکاتورهای مختلف کیفیت­‌های مجزا از یکدیگر را نمایش می­‌دهند و هر یک به منظور خاصی مورد استفاده قرار می­‌گیرند. اندیکاتورهای leading، به وقایع آینده اشاره می‌­کنند. در مقابل اندیکاتورهای lagging برای تایید موقعیت­‌هایی مورد استفاده قرار می­‌گیرد که در حال حاضر در آن قرار داریم. حال می­‌خواهیم بدانیم که چطور باید از آنها استفاده کنیم.

اندیکاتورهای leading عموما برای بازه­‌های زمانی کوتاه مدت و میان مدت مورد استفاده قرار می­‌گیرد. این اندیکاتور زمانی مورد استفاده قرار می­‌گیرد که تحلیلگران در هر ترندی، به دنبال علائمی برای تقویت و پشتیبانی نظریه­‌های خود هستند. خصوصا برای زمانی که یک رکود شدید اقتصادی در پیش است. هرچند که هیچ اندیکاتور به خصوصی برای پیش‌بینی آینده وجود ندارد اما اندیکاتور leading برای تایید کیفیت پیش‌بینی­‌ها، مورد استفاده قرار می­‌گیرد.

اندیکاتورهای lagging، نشان دهنده پایان یافتن یک روند و یا قرارداشتن در (پروسه تکمیل شدن) مسیر یک روند مشخص هستند. ممکن است این اندیکاتور بی­‌معنی به نظر برسد اما در واقع استفاده از این اندیکاتور می­‌تواند بسیار مفید واقع شود. اندیکاتور lagging جوانب بخصوصی از مارکت را نشان می­‌دهد که بدون استفاده از آن ممکن نبود بتوانیم این بخش‌­ها را ببینیم. از همین جهت اندیکاتور lagging برای تحلیل چارت در بازه­ زمانی بلند مدت مورد استفاده قرار می‌­گیرد.

اندیکاتور momentum

در تحلیل تکنیکال اندیکاتور momentum (همانطور که از نامش  پیداست)، برای نشان دادن سرعت تغییرات قیمت مورد استفاده قرار می‌­گیرد. اندیکاتور momentum میزان افت و رشد قیمت در هر سطحی از قیمت را نشان می­‌دهد. به همین دلیل معمولا از این اندیکاتور در بازه­‌های زمانی کوتاه مدت استفاده می­‌شود. هنگام از بین رفتن نوسانات زیاد قیمت، تریدرها از این طریق کسب سود می­‌کنند. نحوه انجام این کار به این صورت است که تریدرها زمانی که مومنتوم در سطح بالایی قرار دارد، وارد مارکت شده و زمانی که مومنتوم در حال از بین رفتن است، از مارکت خارج می­‌شوند. معمولا زمانی که نوسانات پایین است، قیمت به سمت نوسانات محدود سوق داده می­‌شود. زمانی که سطح استرس افزایش می­‌یابد، قیمت دچار تغییر زیادی می­‌شود و از دایره نوسانات محدود خارج می‌­شود. این دقیقا همان زمانی­ست که تریدرهای مومنتوم می­‌توانند سود مناسبی کسب کنند. بعد از کسب سود، تریدرها از موقعیت قبلی خارج شده و به دارایی دیگری که از مومنتوم بالایی برخوردار است ورود می­‌کنند و این چرخه را ادامه می­‌دهند. به این ترتیب می­‌توان دریافت که چرا اندیکاتورهای مومنتوم تا این اندازه مورد علاقه تریدرها (تریدرهای کوتاه مدت، اسکالپرها و تریدرهای روزانه) قرار دارد.

بیشتر بخوانید

اسپات تریدینگ یا معاملات اسپات چیست؟

تریدینگ ولوم (trading volume)

تریدینگ ولوم (trading volume) را می‌­توان به عنوان یک اندیکاتور استاندارد در نظر گرفت. تریدینگ ولوم، نشان دهنده تعداد واحدهای مبادله شده از یک دارایی، بین افراد حقیقی(و در یک زمان مشخص) است. در واقع این دیتا نشان می‌­دهد که چه مقدار از یک دارایی در یک بازه زمانی مشخص، منتقل (اصطلاحا دست به دست) شده است. برخی معتقدند که تریدینگ ولوم، مهم‌ترین اندیکاتور تکنیکال موجود در مارکت است. ممکن است این جمله معروف را شنیده باشید: “اول حجم معامله سپس قیمت محصول”

این جمله نشان از این واقعیت دارد که حجم معاملاتی بالا، خود یک اندیکاتور leading است که (با صرف‌­نظر از جهت حرکت قیمت) نشان­‌دهنده جهش بزرگ قیمت در آینده نزدیک است. با استفاده از حجم معامله، تریدرها می­‌توانند قدرت ترند پیش رو را تخمین بزنند. اگر حجم معاملات زیاد همراه با نوسانات زیاد باشد، به عنوان مهر تاییدی بر حرکتی­ست که آغاز شده است. فعالیت‌­های مبادلاتی زیاد رابطه مستقیمی با حجم مبادلاتی بالا دارد. تریدرها و سرمایه­‌گذاران نمی­‌خواهند از اتفاقاتی که در یک قیمت خاص در جریان است عقب بمانند به همین دلیل این اتفاق یک روند منطقی­ست. هرچند در صورتی که نوسانات با حجم مبادلات زیادی همراه نباشد، ترند مورد نظر ضعیف در نظر گرفته می­‌شود. سطوح قیمتی با سابقه حجم معاملاتی بالا نیز یک نشانه خوب برای ورود و خروج تریدرها به حساب می‌­آید. از آن‌جایی که تاریخ تکرار می‌­شود، این سطوح قیمتی نشان دهنده آغاز فعالیت تریدرها خواهد بود. سطوح قیمتی “مقاومت و حمایت” نیز جایی­ست که حجم معاملات افزایش یافته و این خود تاییدی بر قدرت حجم معاملات در این سطوح است.

شاخص Relative Strength Index (RSI)

شاخص Relative Strength Index (RSI)، شاخصی­ست که نشان دهنده این است که یک دارایی بالاتر از ارزش واقعی خریداری شده و یا پائین­تر از ارزش واقعی به فروش رسیده است. این شاخص در واقع یک اسیلاتور مومنتوم است که نشان می­‌دهد میزان تغییرات در چه قیمتی اتفاق افتاده است. نمایش‌گر این اسیلاتور عددی بین ۰ تا ۱۰۰ است که معمولا به صورت لاین در چارت نمایش داده می­‌شود. اما دلیل بررسی مومنتوم در مارکت چیست؟ اگر مومنتوم در یک مارکت صعودی زیاد باشد؛ روند صعودی، قدرتمند در نظر گرفته می­‌شود. اما اگر در همین مارکت صعودی مومنتوم کم باشد، روند صعودی ضعیف تلقی شده و امکان سقط قیمت وجود خواهد داشت. با یک نگاه و تحلیل سنتی می­‌توان RSI را اینگونه معرفی کرد که اگر RSI زیر ۳۰ باشد، نشان‌­دهنده فروش پایین‌تر از ارزش واقعی و در صورتی­‌که RSI بالای عدد ۷۰ باشد نشان­‌دهنده خرید بالاتر از ارزش واقعی یک محصول است. شاخص RSI یکی از ساده‌­ترین اندیکاتورهای موجود جهت یادگیری است. بنابراین برای تریدرهای تازه‌­کار بسیار پرکاربرد است.

مووینگ اورج (Moving Average)

مووینگ اورج (Moving Average)، یک روش تعدیل در پرایس اکشن است که می­‌توان با استفاده از آن ترندهای مارکت را شناسایی کرد. با توجه به اینکه در این اندیکاتورها، از اطلاعات قدیمی در قیمت استفاده می­‌شود، MA از ویژگی­‌های مربوط به پیش‌بینی قیمت بی­‌بهره است. از همین جهت MA در دسته lagging indicators قرار می­‌گیرد. شاخص MA دارای چندین بخش است. دو دسته بندی کلی و مهم برای این شاخص در نظر گرفته شده است. مورد اول Simple Moving Average (SMA) و مورد دوم Exponential Moving Average (EMA) است. تفاوت این دو مورد به این صورت است که SMA به عنوان مثال برای یافتن میانگین قیمت ۱۰ روز گذشته مورد استفاده قرار می­‌گیرد. در حالی که EMA را می­‌توان برای یافتن میانگین قیمت یک محصول در ۲۰۰ هفته گذشته مورد استفاده قرار داد. شاخص MA می‌­تواند در یافتن صحیح ترند مارکت، نقش بسزایی ایفا کند.

شاخص Moving Average convergence Divergence (MACD)

شاخص MACD برای نمایش مومنتوم مارکت از ۲ مووینگ اورج (Moving Average) استفاده می‌­کند. شاخص MACD در واقع رفتارهای قیمت در گذشته را بررسی می‌­کند از همین جهت این شاخص یک lagging indicator است. شاخص MACD از دو لاین تشکیل شده است. مورد اول MACD line و مورد دوم signal line است. برای یافتن MACD line می‌­توان EMA 26 را از EMA 12 کسر کرد. سپس نتیجه را از EMA 9 کسر کرده تا بتوانیم به signal line دست پیدا کنیم. علاوه بر این، چارت­‌های فراوانی وجود دارد که یک تاریخچه قیمت برای نمایش فاصله بین MACD line و signal line را در اختیار تریدر می­‌گذارد. تریدرها از فاصله بین این دو لاین برای بررسی اتفاقات مهم استفاده می­‌کنند. زمانی که خطوط MACD line از بالای signal line عبور کند، این یکی از نشانه­‌های مارکت صعودی است. زمانی که MACD line از پایین signal line بگذرد مارکت نزولی خواهد بود. این شاخص نیز یکی از محبوب­‌ترین و پرکاربردترین شاخص­‌های مارکت است که توسط تریدرها به کار گرفته می­‌شود.

دنباله فیبوناچی (Fibonacci Retracement)

دنباله فیبوناچی Fibonacci Retracement یک ابزار محبوب در تحلیل تکنیکال است که بر اساس رشته‌­ا‌‌‌‌ی از اعداد که به اختصار ” Fib Retracement ” نامیده می‌­شوند؛ کار می­‌کند. ماهیت این اعداد در قرن سیزدهم توسط ریاضی‌­دان ایتالیایی به نام لئوناردو فیبوناچی آشکار شد. در حال حاضر اعداد فیبوناچی کاربرد زیادی در اندیکاتورها داشته و دنباله فیبوناچی از محبوب­‌ترین بخش‌­های این اندیکاتور است. در این بخش از اعداد مشخصی (که برگرفته از اعداد فیبوناچی است) به شکل درصد استفاده می­‌شود. سپس این اعداد در چارت‌­ها جای­‌گذاری شده و برای تعیین نقاط حمایت و مقاومت مورد استفاده قرار می­‌گیرد. این مقادیر عبارتند از:

– ۰%
– ۲۳.۶%
– ۳۸.۲%
– ۶۱.۸%
– ۷۸.۶%
– ۱۰۰%

با اینکه مقدار ۵۰% از لحاظ فنی از مقادیر فیبوناچی نیست، با این حال بسیاری از تریدرها این مقدار را در هنگام استفاده از این ابزار لحاظ می­‌کنند. علاوه بر این، طیف­ اعداد خارج از ۰% تا ۱۰۰% درصد نیز گاهی از اوقات مورد استفاده قرار می­‌گیرد. شناخته­‌شده­‌ترین مقادیری که خارج از اعداد ذکر شده وجود دارد، عبارتند از:

– ۱۶۱.۸%
– ۲۶۱.۸%
– ۴۲۳.۶%

تریدرها با مشخص کردن دو نقطه ۰ درصد و ۱۰۰ درصد روی یک چارت، تلاش می­‌کنند نقاط ورود و خروج مناسبی را ترسیم کرده و بر اساس آن اقدام (به ورود و خروج به مارکت) کنند. خطوطی که خارج از این دو نقطه کشیده می­‌شود برای قراردادن حد ضرر مورد استفاده قرار می­‌گیرد. “دنباله فیبوناچی” ابزاری­ست که برای طیف وسیعی از استراتژی­‌های ترید مورد استفاده قرار می­‌گیرد.

Stochastic RSI (StochRSI)

اندیکاتور Stochastic RSI (StochRSI)، یکی از مشتقات RSI است که این اندیکاتور هم برای تشخیص قیمت­ خرید بالاتر از ارزش واقعی ویا قیمت فروش پائین­تر از ارزش واقعی در یک محصول مشخص، مورد استفاده قرار می­‌گیرد. اما در StochRSI بر خلاف RSI ملاک دیتای ارائه شده، قیمت نیست بلکه در این روش، ارزش RSI مد نظر قرار می­‌گیرد. در اغلب چارت­‌ها ارزش StochRSI بین ۰ و ۱ (و گاهی از اوقات بین ۰ تا ۱۰۰) در نظر گرفته شده است. بیشترین کارایی شاخص StochRSI زمانی­ست که به بالاترین و پایین‌­ترین محدوده خود رسیده باشد. هرچند سرعت زیاد و حساسیت بالای این شاخص، ممکن است اطلاعات و سیگنال­‌های اشتباهی زیادی را به وجود بیاورد که در این صورت کار تحلیل و تفسیر این اطلاعات را با مشکل جدی مواجه خواهد کرد.

تحلیل سنتی StochRSI نیز مانند RSI است. مقادیر بالاتر از ۰.۸ به عنوان خرید بالاتر از ارزش واقعی و مقادیر کمتر از ۰.۲ به عنوان فروش پایین‌­تر از ارزش واقعی در نظر گرفته می­‌شود. باید این نکته را در نظر داشته باشیم که این اطلاعات نباید به عنوان سیگنال مستقیم خرید یا فروش لحاظ شود. اگر این اطلاعات را به عنوان یک داستان در نظر بگیریم، مطمئنا این داستان می­‌تواند بخش­‌های دیگری هم داشته باشد که هنوز ناگفته باقی مانده است. به همین دلیل است که در اغلب موارد یک تحلیل تکنیکال خوب، با استفاده ترکیبی از شاخص‌­ها و تحلیل­‌ها به دست می‌آید.

Bollinger Bands (BB)

شاخص BB از نام John Bollinger گرفته شده که با تخمین و سنجش نوسانات، نقاطی که در آن خرید بالاتر از ارزش واقعی و یا فروش پایین­‌تر از ارزش واقعی اتفاق افتاده را، مشخص می­‌کند. این اندیکاتور از سه لاین یا باند تشکیل شده است که شامل یک لاین SMA (یا باند میانی)، یک باند بالایی و یک باند پایینی است. این خطوط در چارت و در مسیر حرکت قیمت قرار می­‌گیرد. نحوه کار این اندیکاتور به این صورت است که با کاهش و افزایش نوسانات، فواصل بین این خطوط تغییر کرده و کم زیاد می­‌شود. یک تحلیل عمومی برای توضیح نحوه کار این اندیکاتور این است که هر چه قیمت به خط بالایی نزدیکتر باشد، نشان­‌دهنده این است که خرید با قیمتی بالاتر از ارزش واقعی آن محصول در حال انجام است و به همین ترتیب هر چه قیمت به خط پایینی نزدیک‌تر باشد نشان­‌دهنده فروش پایین‌­تر از ارزش واقعی آن محصول است.

یک نکته قابل ذکر این است که قیمت معمولا بین خطوط قرار می­‌گیرد، اما گاهی از اوقات این قیمت به سمت بالا یا پایین (خارج از خط) شکسته می‌­شود که این به معنای سیگنال خرید یا فروش نیست. تنها باید به خاطر داشته باشیم که وقتی این اتفاق پیش می­‌آید شاهد شرایطی خواهیم بود که به آن “وضعیت خاص” گفته می­‌شود.

Volume Weighted Average Price (VWAP)

همان­گونه که قبلا هم ذکر شد حجم معاملات، یک موضوع بسیار مهم در ترید است که باید برای تحلیل تکنیکال درنظر بگیرید. اندیکاتور VWAP نمایشگر ترکیبی از قدرت حجم معاملات و پرایس اکشن است. در عمل، VWAP میانگین قیمت در بازه زمانی مشخص است که بر مبنای حجم معاملات سنجیده می­‌شود. این قابلیت، کاربرد VWAP را از یک ابزار میانگین­‌گیری ساده فراتر می­‌برد. به این ترتیب می­‌توان دریافت که بیشترین حجم معاملات در کدام سطوح قیمت اتفاق افتاده است. اندیکاتور VWAP عموما به عنوان یک استاندارد برای بررسی اوضاع جاری در مارکت مورد استفاده قرار می­‌گیرد. با این نگاه، زمانی که مارکت بالای خط VWAP قرار گیرد، بازار صعودی (گاوی) و زمانی که پایین­تر از خط VWAP قرار گیرد بازار، نزولی (خرسی) در نظر گرفته می‌­شود. کاربرد اندیکاتور VWAP مشابه با شاخص MA است و تفاوت عمده این دو اندیکاتور در این است که در VWAP حجم معاملات نیز لحاظ می­‌شود.

Parabolic SAR

از Parabolic SAR برای “تعیین مسیر روند معکوس احتمالی” استفاده می­‌شود. اصطلاح SAR مخفف واژه­های Stop And Reverse است. این اصطلاح زمانی به کار می­‌رود که تصمیم به بستن یک پوزیشن و باز کردن یک پوزیشن در مسیر مخالف داریم. این الگو با ترسیم نقاط زیادی روی یک چارت (هم بالاتر و هم پایین‌­تر از قیمت جاری) همراه است. در بیشتر مواقع در صورتی که این نقاط پایینتر از قیمت قرار گیرد به این معناست که قیمت تمایل به افزایش دارد. هم‌چنین اگر نقاط بالاتر از قیمت باشند، نشان­‌دهنده تمایل مارکت به کاهش قیمت است.

اندیکاتور SAR، می­‌تواند دیدگاه­‌هایی را در جهت­ تشخیص ترند مارکت به ما ارائه کند. همچنین از SAR می­‌توان برای تشخیص نقاط پایان یک روند (شروع ترند معکوس) استفاده نمود. علاوه بر این برخی از تریدرها از اندیکاتور SAR برای trailing stop-loss استفاده می­‌کنند. این نوع از سفارش خاص در یک روند صعودی پر قدرت، جهت اطمینان از کسب حداکثر سود و حفاظت از سود به دست آمده برای سرمایه­‌گذاران به کار می‌­رود.

Ichimoku Cloud

ابر ایچیموکو یک اندیکاتور TA است که روش­‌های مورد استفاده از اندیکاتورهای مختلف را با هم ترکیب کرده و در یک چارت قرار می‌­دهد. مطمئنا این اندیکاتور از سایر اندیکاتورهای معرفی شده پیچیده‌­تر است. در نگاه اول ممکن است مکانیزم و روش کارکرد این اندیکاتور سخت و پیچیده به نظر برسد اما استفاده از آن در عمل ساده است. بسیاری از کاربران به دلیل عملکرد صحیح در ارائه سیگنال ترید و خاص بودن این اندیکاتور، از آن استفاده می­‌کنند. همانگونه که گفته شد، این اندیکاتور ترکیبی از اندیکاتورهای موجود است که از آن میان می­‌توان به اندیکاتورهای  market momentum، support and resistance level و direction of trend اشاره کرد.

این کار با احتساب ۵ میانگین و قراردادن آن‌ها در چارت صورت می‌­گیرد. این مسئله باعث تشکیل یک ابر می­‌شود که می­‌تواند نقاط حمایت و مقاومت احتمالی را پیش‌بینی کند. میانگین­‌های به دست آمده نقش بسیار مهمی دارد، اما ابر تشکیل شده بخش کلیدی این اندیکاتور است. به طور کلی اگر قیمت بالای ابر باشد، مارکت در یک وضعیت صعودی در نظر گرفته شده و در حالت معکوس (قرار گرفتن قیمت زیر ابر)، مارکت نزولی تلقی خواهد شد. این اندیکاتور همچنین برای تقویت سایر سیگنال­‌های ترید مورد استفاده قرار می­‌گیرد. درک وضعیت و شناخت “ابر ایچیموکو” سخت است اما زمانی که از پس این کار بربیایید، نتایج فوق­‌العاده­‌ای در انتظار شما خواهد بود.

* ترید رمزارزها، بسیار پر ریسک است. اگر قصد انجام مبادلات رمزارزها را دارید حتما اطلاعات خود را در این زمینه تکمیل کرده و با تکیه بر دانش خود اقدام به خرید و فروش نمایید. این مقاله صرفا جهت اطلاع رسانی به مخاطبین علاقه‌­مند به مقوله تحلیل تکنیکال رمزارزها تهیه شده و نباید مبنای تصمیم‌­گیری شما برای ترید و سرمایه­‌گذاری قرار گیرد.

https://academy.binance.com/en/articles/a-complete-guide-to-cryptocurrency-trading-for-beginners