در بخش اول این مقاله، مهم‌ترین اصطلاحات اقتصادی و انواع معاملات رمزارزی توضیح داده شد. بخش دوم به انواع استراتژی‌­های معاملاتی اختصاص دارد. امید است با مطالعه این دو بخش، کاربر بتواند با ترید و انواع سرمایه­‌گذاری آشنا شده و با تعیین استراتژی مد نظر خود، فعالیت­‌های مربوط به خرید و فروش رمزارزها را آغاز نماید.

تحلیل تکنیکال و بررسی انواع شاخص‌های معامله در بازار رمزارزها

استراتژی ترید

در یک تعریف ساده استراتژی ترید، پیاده­‌سازی یک طرح برای انجام ترید است. برای انجام ترید نمی­‌توان تنها یک دیدگاه درست را معرفی کرد و راه­‌های متعددی برای انتخاب یک روش ترید مناسب (بسته به شکل و منابع تریدر) وجود دارد. صرف‌­نظر از اینکه چه رویکردی را برای ترید خود انتخاب می­‌کنید، این نکت مهمی­ست که بتوانید به استراتژی خود پایبند مانده و اهداف خود را بدون قرار گرفتن در یک مسیر احساسی برنامه‌­ریزی کنید. اینکه چگونه و چه چیزی را برای ترید کردن انتخاب می­‌کنید، عموما مهم‌ترین چیزهای­ست که باید در نظر گرفته شود. در مقاله پیش­رو چند نمونه از مهم‌ترین استراتژی­‌های ترید را بررسی خواهیم کرد.

مدیریت پورتفولیو

مدیریت پورتفولیو شامل تولید و مدیریت مجموعه­‌ای از سرمایه­‌گذاری‌­ها می­‌شود. به دسته­‌بندی و گروه‌­بندی دارایی‌­ها (از یک دارایی ساده تا دارایی­‌هایی مثل املاک) پورتفولیو می‌­گویند. اگر به طور خاص تریدر رمزارزها باشید، احتمالا این دسته­‌بندی شامل بیتکوین و سایر ارزهای دیجیتالی خواهد بود. اول از همه باید انتظارات خود را از یک پورتفولیو بسنجید. اینکه به دنبال بستن سبدی با نوسانات کم هستید و یا اینکه می­‌خواهید با ریسک زیاد در کوتاه مدت امکان سود بیشتر را برای خود فراهم کنید، مسئله­‌ای­ست که از ابتدا باید مورد توجه قرار دهید. دو رویکرد اصلی برای برای مدیریت پورتفولیو وجود دارد که استفاده از آن‌ها می‌­تواند بسیار سودمند واقع شود. اول اینکه سرمایه­‌گذاری خود را با نگاه بلند مدت ترتیب دهید و بعد از سرمایه‌­گذاری (تا زمان برگشت اصل سرمایه و سود مورد نظر) به سراغ آن نروید. دوم اینکه با رویکرد فعالانه شروع به سرمایه‌­گذاری کنید که در این صورت نیاز به فعالیت مداوم و انجام خرید و فروش­ دارایی‌­ها به صورت مستمر است.

مدیریت ریسک

در نظر گرفتن ریسک مدیریت برای ترید از اهمیت حیاتی برخوردار است. این موضوع با شناسایی انواع ریسک‌­های موجود آغاز می­‌شود.

– ریسک بازار: این بخش به ریسک­‌های احتمالی در مورد از دست رفتن ارزش یک دارایی اشاره دارد.
– ریسک لیکوئید شدن: این بخش به ریسک‌­های مربوط به بازارهای لیکوئید اشاره می‌­کند. گاهی از اوقات یافتن خریدار برای دارایی­‌های خود، کار سختی خواهد بود.
– ریسک عملکرد: این بخش به ریسک‌­هایی اشاره می­‌کند که ممکن است در اثر خطای انسانی، سخت­‌افزاری، نرم‌­افزاری و یا حتی ایرادهایی که به صورت عمدی توسط اپراتور رخ می­‌دهد؛  به وجود بیاید.
– ریسک سیستماتیک: به ریسک‌­هایی اشاره دارد که در اثر نحوه عملکرد و اشتباهات کارمندان یک مجموعه اقتصادی به وقوع می‌­پیوندد. این نوع از خطاها، معمولا برای تمام بخش‌­های یک بیزینس زیان­بار هستند.

همانگونه که مشاهده کردید، انواع ریسک با ریسک یک دارایی در پرتفولیوی شخصی آغاز می­‌شود اما ممکن است به فاکتورهای زیادی ختم شود که خارج از کنترل است.

با آشنایی با ریسک‌­های مختلف و بررسی تاثیر آن در پرتفولیوی خود، می‌­توانید آن‌ها را تقسیم‌­بندی کرده و پاسخ‌­ها و استراتژی­‌های مناسبی را بیابید. به عنوان مثال برای مقابله با ریسک سیستمیک می‌­توانید از متد سرمایه­‌گذاری بر روی دارایی­‌های مختلف و ایجاد توازن (diversification)، استفاده کنید. همچنین ریسک بازار را می­‌توان با استفاده از تعیین حد ضرر (stop-loss)  کنترل کرد.

Day trading

استراتژی Day trading، تنها در مواقعی مورد استفاده قرار می­‌گیرد که ورود و خروج به مارکت در یک روز اتفاق بیفتد. این واژه از بازارهای قانونمندی آمده که تنها در یک بازه زمانی مشخص از طول یک روز مشغول فعالیت هستند. نمی­‌توان انتظار داشت که خارج از این بازه زمانی، یک پوزیشن باز وجود داشته باشد. همانطور که اطلاع دارید مارکت رمزارزها بازه زمانی خاصی برای باز و بسته شدن ندارد. هر روز و هر زمانی از سال امکان ترید و معامله رمزارز وجود دارد. با این حال Day trading یکی از روش‌­هایی است که در مارکت رمزارزها نیز نیز به عنوان یک استراتژی ورود و خروج در طول ۲۴ ساعت، مورد استفاده قرار می­‌گیرد.

در Day trading معمولا از تحلیل تکنیکال برای مبادله دارایی­‌ها استفاده می­‌شود. با توجه به اینکه در بازه زمانی ۲۴ ساعته دریافت سود به حداقل میزان ممکن می­‌رسد، در این روش مبادلاتی طیف وسیعی از دارایی‌­ها در طول روز خرید و فروش می‌شوند. در Day trading برخی از جفت رمزارزهای مبادلاتی برای سال‌­ها به همین روش مبادله می­‌شوند. مسلما Day trading یکی از فعالانه‌­ترین استراتژی­‌های ترید است. این روش می­‌تواند بسیار سودمند باشد. در عین حال از ریسک زیادی نیز برخوردار است. از همین جهت Day trading، یک استراتژی مناسب برای تریدرهای باتجربه است.

Swing trading

در Swing trading نیز برای کسب سود از ترندهای مارکت استفاده می‌­شود اما این کار در بازه زمانی طولانی­‌تری اتفاق می‌­افتد. پوزیشن­‌های مختلف Swing trading در هر بازه زمانی (از چند روز تا چندین ماه) دیده می­‌شود. در این روش معمولا باید به دنبال دارایی­‌هایی باشید که به نظر ارزش فعلی آن‌ها از ارزش واقعی کمتر به نظر می‌­رسد. این محصول را خریده و بعد از افزایش قیمت به فروش برسانید. به این ترتیب می‌­توانید سود کسب کنید. همچنین می‌­توانید بخشی از یک دارایی خود را (که قیمت فعلی آن از قیمت واقعی بالاتر به نظر می­‌رسد) به فروش رسانده و منتظر افت قیمت باشید.

پس از ریزش قیمت می‌­توانید مجددا همان محصول را با قیمت مناسب‌­تر تهیه کنید. بسیاری از سوئینگ تریدرها از تحلیل تکنیکال (مثل وضعیت Day trading) استفاده می­‌کنند. هرچند با توجه به اینکه در Swing trading بازه زمانی طولانی‌­تری مد نظر قرار می­‌گیرد، تحلیل فاندامنتال نیز ابزار ارزشمندی به حساب می­‌آید. سوئینگ تریدینگ یک استراتژی ترید است که در اغلب مواقع برای تریدرهای تازه­کار کاربرد دارد. دلیل اصلی این موضوع این است که آن‌ها در استفاده از این روش با استرس کمتری نسبت به روش Day trading مواجه می­‌شوند. در Day trading محیط پیرامون شما با تعداد زیادی اسکرین‌­تایم احاطه شده در حالی که در Swing trading به اندازه نیاز، زمان در اختیار خواهید داشت.

Position trading

پوزیشن (یا ترند) تریدینگ، یک استراتژی بلند مدت است. تریدرها، محصولات مورد نظر خود را برای مدت زمانی طولانی (معمولا چندین ماه) خریداری می­‌کنند. هدف از انجام پوزیشن تریدینگ، کسب سود از طریق فروش دارایی با قیمت بالاتر در آینده است. تفاوت Position trading با یک Swing trading بلند مدت، منطق و دلایل متفاوت استفاده از هر یک از این روش‌­هاست. کسب سود در پوزیشن تریدینگ با در نظر گرفتن مسیر حرکت بازار و اتفاقاتی که در جریان است، به دست می­‌آید؛ در حالی که در سوئینگ تریدینگ با پیشبینی نوسانات بازار کار کرده و به اتفاقات و ترندهای مارکت توجهی نشان نمی‌­دهد. استفاده از تحلیل فاندامنتال در پوزیشن تریدینگ (ترند تریدینگ)، خیلی دور از انتظار نیست. دلیل این مسئله این است که در این روش ترید، زمان کافی برای بررسی دیتای فاندامنتال در مورد یک دارایی یا محصول وجود خواهد داشت. البته این مسئله به آن معنا نیست که پوزیشن تریدرها از تحلیل تکنیکال استفاده نمی‌­کنند. آن‌ها از اندیکاتورهای تکنیکال برای دریافت آلارم در مواقعی که یک ترند در حال شکسته شدن و تغییر وضعیت است، استفاده می‌­کنند. استفاده از پوزیشن تریدینگ هم مانند سوئینگ تریدینگ، برای تریدرهای تازه‌­کار مفید است.

Scalping

بازه زمانی برای معاملات رمزارزی به روش Scalping، از تمام روش‌­های ذکر شده کوتاه­‌تر است. اسکالپرها از کوتاه‌­ترین زمان ممکن (معمولا در چند دقیقه و یا حتی چند ثانیه) وارد مارکت شده و از آن خارج می‌­شوند. آن‌ها از کمترین نوسانات قیمت، سود دریافت می‌­کنند. در این روش در بیشتر مواقع، از تحلیل تکنیکال برای پیش‌بینی قیمت و کسب سود استفاده می­‌شود. با توجه به اینکه اسکالپینگ در بازه زمانی کوتاه مدت اتفاق می‌­افتد سود کسب شده معمولا کمتر از ۱% است. اما نباید فراموش کرد که Scalping بازی اعداد است و سود کم به تعداد دفعات زیاد، نتیجه فوق­‌العاده‌­ای را به همراه خواهد داشت. این روش برای افراد تازه­‌کار اصلا روش مناسبی به حساب نمی‌­آید. درک عمیق بازار، پلتفرم مورد استفاده و تحلیل تکنیکال، تماما از مواردی هستند که برای استفاده از آن‌ها نیاز به تجربه فراوان است. برای تریدرهایی که می­‌دانند دقیقا در حال انجام چه کاری هستند و با الگوها آشنا هستند، اسکالپینگ در کوتاه مدت می­‌تواند یک روش بسیار سودمند در نظر گرفته شود.

Asset allocation & diversification

احتمالا با اصطلاح “تمام تخم­‌مرغ­‌های خود را در یک سبد نگه ندارید”، آشنا هستید. نگهداری تمام دارایی در یک سبد، به معنای استفاده از یک نقطه قابل تخریب است. سرمایه‌­گذاری بر روی یک دارایی، امکان از بین رفتن تمام سرمایه را افزایش می­‌دهد. این موضوع حتی در مورد یک کلاس مشخص از دارایی­‌ها نیز صدق می­‌کند. ممکن است در زمان رکود اقتصادی، دارایی­‌های سرمایه‌­گذاری شده که در یک کلاس مشخص دسته­‌بندی می­‌شوند در معرض نابودی قرار گیرد. زیرا اغلب این دارایی­‌ها دارای پارامترهای فاندامنتال یکسان بوده و به شدت به یکدیگر وابسته­ هستند.

استراتژی Asset allocation & diversification برای جلوگیری از همین مسئله مورد استفاده قرار می­‌گیرد. اما یک استراتژی diversification خوب صرفا به خرید رمزارزهای مختلف ختم نمی‌­شود. وضعیتی را در نظر بگیرید که در آن دولت­‌ها استفاده از رمزارزها را ممنوع کرده و یا اطلاعات رمزنگاری شده مرتبط با کلیدهای عمومی توسط کامپیوترهای کوانتومی هک شود. هر یک از این موارد به تنهایی می‌­تواند اختلال بزرگی در روند سرمایه­‌گذاری دارایی­‌های دیجیتالی شما ایجاد کند. در صورت از بین رفتن بخشی از دارایی، یک استراتژی diversification خوب، می‌­تواند از بخش‌­های دیگری که در آن سرمایه­‌گذاری کرده‌­اید، محافظت کند.

Dow Theory

الگوی Dow Theory برگرفته از نظریه Charles Dow است. این فرد خالق Wall Street Journal است. او در راه‌­اندازی DJTA و DJIA نیز نقش داشته است. با این حال Dow Theory هرگز توسط Dow به رسمیت در نیامد. این تئوری را می‌­توان یک جمع­‌بندی از قواعد موجود مارکت در نوشته­‌های Dow دانست.

مهم‌ترین نکاتی که از این نوشته‌­ها وجود دارد به شکل خلاصه عبارتند از:

– او یکی از طرفداران اصل کارآمدی فرضیه­‌های بازار (EMH) بود. بر اساس این اصل در بازارها، انعکاس تمام اطلاعات موجود در مورد یک دارایی را می‌­توان در قیمت آن دید. این موضوع با اصطلاح “everything is priced in” شناخته می­‌شود.
– تمام ترندهای بازار از نگاه Dow معتبر هستند. این ترندها امروزه به قالب سطح اول، دوم و سوم از هم تفکیک شده‌­اند.
– ترند فاز اول یا مقدماتی که بر اساس تقسیم‌­بندی Dow، خود به سه فاز گردآوری، مشارکت عمومی و بارگیری و توزیع طبقه‌­بندی می­‌شود.

– ارتباط بین شاخص کراس: Dow معتقد بود که بر اساس این اصل، ترند یک شاخص تنها زمانی معتبر خواهد بود که در شاخص دیگری هم قابل رویت باشد.
– اهمیت حجم معامله: بر این اساس، یک ترند زمانی قابل تایید است که از حجم ترید زیادی برخوردار باشد.
– ترند تا زمان شکسته شدن معتبر است. بر همین اصل یک ترند از زمانی­که تایید شد تا رسیدن به یک نقطه شکست (و تغییر قطعی مسیر) معتبر خواهد بود.

یادآوری این نکته مهم است که به خاطر داشته باشیم این موارد، مسائل علمی نیستند و تنها در قالب یک تئوری مطرح شده‌اند. بنابراین ممکن است همیشه درست نباشند. با این حال این تئوری بسیار تاثیرگذار بوده و تاکنون به عنوان یک بخش جدایی‎‌‌‎‌‌‌‌‌‌‌‌‎‏‏‎‎‌‌‌‌‌‌‌­ناپذیر از اصول تریدرها و سرمایه­‌گذاران بوده است.

تئوری Elliott Wave

تئوری Elliott Wave یک قاعده برای تعیین حرکت بازار بر اساس روانشناسی مشارکت‌­کنندگان در فعالیت­‌های بازار است. با اینکه از این تئوری (EWT) در تحلیل­‌های تکنیکال استفاده زیادی می‌شود، این تئوری یک اندیکاتور یا تحلیل فنی نیست و بیشتر برای تحلیل ساختار بازار به کار می‌­رود. الگوی موج الیوت، شامل ۸ موج می­‌شود که برخی از آن‌ها پیشرانه و برخی دیگر موج اصلاح هستند. از بین این امواج ۵ موج پیشرانه (امواج انگیزشی) و سه موج مرتبط با اصلاح (و در مقابل امواج انگیزشی) هستند که آن‌ها را امواج اصلاحی می­‌نامیم. الگوهای ذکر شده از ویژگی­‌های نامحدودی برخوردار هستند. این یعنی شما می­‌توانید با تمرکز (زوم) بر روی تصویر یک موج، موج دیگری از امواج الیوت را نیز در آن ببینید. همچنین با zoom out کردن بر روی تصویر موج مورد نظر خود، یک موج از سیک بزرگ امواج الیوت را مشاهده کنید.

امواج الیوت از جهات مختلف قابل بررسی است. برخی این تئوری را بسیار کاربردی می‌­دانند زیرا تریدر می‌­تواند بدون زیرپا گذاشتن قوانین این بخش، امواج الیوت را شناسایی کند. اما تئوری امواج الیوت نیز (مانند تئوری Dow) یک موضوع علمی نیست. بنابراین نباید با آن مثل یک مسئله علمی برخورد شود. با این حال گفته می­‌شود که بسیاری از تریدرها از ترکیب EWT با سایر ابزارهای تحلیلی توانسته­‌اند سود زیادی را کسب کنند.

روش Wyckoff

روش Wyckoff، یک متد معاملات رمزارزی و سرمایه­‌گذاری قابل گسترش است که در دهه ۱۹۳۰ توسط چارلز ویکاف ابداع شد. اغلب فعالیت­‌های او تحلیل تکنیکال بوده و در مسیر بازارهای مالی پایه­‌گذاری شده بود. قانون عرضه و تقاضا، قانون علت و معلول و قانون تلاش و نتیجه سه قانون بنیادین بودند که توسط او پیشنهاد داده شد. همچنین تئوری Composite Man توسط او شکل گرفت که ارتباط زیادی با نوشته Charles Dow با نام breakdown of primary trends داشت. فعالیت­‌های او در این زمینه برای تریدرهای رمزارزها بسیار ارزشمند است. روش Wyckoff در عمل به یک رویکرد ۵ گانه تقسیم می­‌شود.
– تعیین ترند: که نشان می‌­دهد اوضاع کنونی چگونه است و مسیر پیش­رو چیست.
– شناسایی دارایی­‌های قدرتمند: نشان دهنده این است که یک دارایی در مسیر حرکت و یا در خلاف جهت مارکت است.
– شناسایی دارایی‌­ها با دلایل کافی: آیا دلایل کافی برای ورود به یک پوزیشن و یا انجام یک ریسک وجود دارد یا نه؟
– احتمال وقوع یک جریان در بازار: آیا مواردی مثل نقاط آزمایشی خرید و فروش می‌­تواند باعث ایجاد یک حرکت در بازار شود؟ وضعیت قیمت و حجم معامله چگونه است؟ آیا این دارایی آماده حرکت است؟
– برنامه‌­ریزی برای ورود: وضعیت این دارایی در ارتباط با سایر دارایی­‌های مارکت چگونه است؟ چه وقتی بهترین زمان ممکن برای ورود به مارکت است.

روش ویکاف حدود ۱ قرن پیش معرفی شده بود. اما ارتباط زیادی با شرایط این روزها دارد. ویکاف از بینش بالایی برخوردار بود و تحقیقات او بسیار جامع بود. توضیحات فوق تنها باید به عنوان یک خلاصه در نظر گرفته شود و درک جامعیت روش او، به تحقیقات و مطالعات زیادی نیاز خواهد داشت.

Buy & hold

استراتژی buy & hold، یک رویکرد بلند مدت برای خرید و نگهداری از یک محصول است که در آن شرایط و وضعیت بازار در نظر گرفته نمی­‌شود. این استراتژی در رمزارزها به اصطلاح HODLing شناخته می­‌شود که در آن سرمایه‌­گذاران ترجیح می­‌دهند یک دارایی را خریده و به جای فعالیت روزمره (ترید)، آن را برای مدت زیادی (شاید برای سال­‌ها) نگه دارند. مزیت استفاده از این روش این است که سرمایه­‌گذاران می‌توانند با خرید یک دارایی بدون نگرانی از نوسانات کوتاه مدت و یا پرداخت مالیات، سرمایه خود را برای مدتی طولانی رها کنند. از سوی دیگر استفاده از این استراتژی نیازمند صرف زمان است و پیش­فرض سرمایه­‌گذاران این است که دارایی مورد نظر آن‌ها قرار نیست بعد از چند سال کاملا بی­ارزش شود. بنابراین سرمایه‌­گذاران برای استفاده از این استراتژی معمولا سراغ محصولات و دارایی­‌هایی می‌­روند که از کارکرد آن‌ها در چند سال آینده مطمئن هستند.

Index investing

استراتژی Index investing از برخی جهات مانند استراتژی buy & hold است. سرمایه­‌گذاران در این روش از حرکات قیمت دارایی­‌های مختلف در یک شاخص سود کسب می­‌کنند. این سرمایه‌­گذاری ممکن است بر روی دارایی‌­هایی باشد که به انتخاب آن‌ها و یا بر روی شاخص‌­های شناخته شده صورت گیرد. این یک استراتژی بلند مدت است که می­‌توان آن را با diversification ادغام کرده و برای دارایی‌­های مختلف مورد استفاده قرار داد. مزیت استفاده از این استراتژی این است که سرمایه­‌گذار هیچ استرسی بابت صرف زمان و ثبت سفارش و … نخواهد داشت.

Paper trading

روش paper trading به هر نوعی از معاملات رمزارزی گفته می­‌شود که در آن از دارایی­‌های واقعی استفاده نمی‌­شود. این روش برای تمام کاربران تازه‌­وارد مفید است و باید مورد استفاده قرار گیرد. با استفاده از این روش، تریدرها می‌­توانند انواع استراتژی­‌های بازار را بدون نگرانی آزمایش کرده و مهارت خود را افزایش دهند. این یک روش قدرتمند برای محافظت از دارایی و سرمایه کاربران است که باید همواره مورد توجه قرار گیرد. این متد حتی برای تریدرهایی که مدتی به خرید و فروش دست زده­ و با اصول اولیه ترید کردن آشنا شده‌­اند نیز کاربرد دارد. همانطور که اطلاع دارید استراتژی­‌های ترید بسیار زیاد و در برخی مواقع بسیار پیچیده هستند. همچنین ممکن است یک تریدر بعد از مدتی به ادغام روش‌­های مختلف روی آورده و استراتژی­‌های ترکیبی جدیدی را مورد استفاده قرار دهد. از همین جهت داشتن بستری برای آزمایش و تست ایده و استراتژی ترید بسیار ضروری به نظر می­‌رسد. اگر از کاربران ایرانی ساکن در داخل کشور هستید می‌­توانید از تست­نت صرافی‌­های ایرانی مانند اکسیر و نوبیتکس استفاده کنید. در صورت تمایل به استفاده از پلتفرم‌­های خارج از ایران، می­‌توانید از تست­نت بایننس استفاده نمائید.

* استفاده از پلتفرم‌­های معاملاتی رمزارزها بسیار پر ریسک هستند. این مقاله جهت اطلاع رسانی به علاقه‌­مندان تهیه شده و نباید مبنای سرمایه‌گذاری و ترید قرار گیرد. برای سرمایه­‌گذاری و ترید ابتدا مطالعات خود را در این زمینه کامل کرده و سپس با تصمیم شخصی خود به این کار اقدام نمایید.

https://academy.binance.com/en/articles/a-complete-guide-to-cryptocurrency-trading-for-beginners